به عقیده کولیت کلی (2009)، مدرسه با حمایت از دانش آموزان، باعث افزایش خودآگاهی و حس استقلال و شایستگی در آن‌ها می‌شود

از نظر هاید، مهم‌ترین عوامل ایجاد شادی در مدرسه عبارت‌اند از: شناخت همه‌جانبه دانش‌آموز و توجه به نیازها و ویژگی‌های او، اعتماد و تفویض مسئولیت متناسب به دانش آموزان، هماهنگی بین معلم و دانش‌آموز.

کروثر (2008) معتقد است که جذابیت محتوای دروس، رژیم غذایی سالم و ورزش نقش بسیار مؤثری در شادی مدرسه دارند؛ به طوری که لذت یادگیری را در دانش آموزان افزایش می‌دهند و میزان مشارکت آن‌ها را هم توسعه می‌بخشند.

میلر (2008) عوامل اساسی برای ایجاد شادی در مدرسه را ارتباط با دوستان، محیط فیزیکی مطلوب، یادگیری مهارت‌های جدید و رشد کردن می‌داند.

ولک (2008) جذابیت فضای مدرسه، ورزش کافی، زمان کافی برای بازی و تفریح، وجود کلاس‌های ورزشی و هنری و تغییر نوع ارزشیابی را مؤلفه‌هایی اثرگذار در شادی مدارس می‌داند. به عقیده گوبین5 (2005) عامل اصلی ایجاد مدارس شاد، رهبری مشارکتی است.

گرملین (2003) شادی در مدارس را نتیجه مشارکت دانش آموزان در امور و تفویض مسئولیت‌های جدید به آن‌ها و ایجاد شرایط بروز خلاقیت می‌داند.

تالبوت (2003) بیان می‌کند که چگونگی ارتباطات در مدرسه، عامل اصلی سلامت روانی و ایجاد شادی در دانش آموزان است. به طوری که احساس دل‌بستگی به مدرسه در نوجوانی با میزان ارتکاب بزهکاری و خشونت رابطه مع دارد.

باس (2000) معتقد است که شادابی مدیر و معلم، کلاس‌های تمیز و دارای فضای مناسب و برگزاری جشن‌های شاد، عوامل ایجاد شادابی در مدرسه هستند.

لی کن در سال 1999 در بررسی عوامل شادی در مدارس، به اهمیت تأثیر عوامل اجتماعی در شادی مدارس اشاره کرده و معتقد است تقویت عوامل اجتماعی ـ فرهنگی در مدارس، مثل برگزاری جشن‌های شاد و نیز آموزش خانواده‌ها برای شاد کردن محیط منزل، در شادی مدارس مؤثر است.

برداشت ازمقاله سکینه خوش صفت

الف) پیشنهاد به مدیران

۱- نظارت مشارکتی بر فعالیت های آموزشی و پرورشی مدرسه

۲- تبادل تجربه موفق مدیران در رابطه با شاداب سازی مدارس

۳- مطالعه در خصوص شادی و جایگاه آن در تعلیم و تربیت

۴- استفاده از مدیریت مشارکتی که باعث خلاقیت و ابتکار می شود.

۵- برقراری روابط حسنه در مدرسه

۶- افزایش عزت نفس در کارکنان و دانش آموزان با روش های صحیح تشویق

۷- تشکیل کمیته شاداب سازی مرکب از مدیر، مربی پرورشی، دبیر ورزش، هنر، نماینده دبیران، دانش آموزان و انجمن اولیاء و مربیان

۸- برگزاری اردوهای سیاحتی و تفریحی با نظارت اولیاء

۹- بها دادن به دانش آموزان کنجکاو و پرسشگر و پرتحرک و شاداب

۱۰- ایجاد فضای سبز و استفاده از رنگ های شاد و جذاب در مدرسه

۱۱- توجه به وضعیت بهداشت محیط مدرسه

۱۲- دادن مسئولیت به دانش آموزان

۱۳- پر بار کردن ساعات ورزش

۱۴- ایجاد کتابخانه مناسب، نمازخانه تمیز و جذاب

۱۵- تهیه وسایل کمک آموزشی جهت تدریس بهتر معلمان

۱۶- فراهم کردن برنامه مشارکت اولیاء در برنامه های شاداب سازی

۱۷- پخش موسیقی آرامبخش در ساعات استراحت

۱۸- ترغیب کارکنان به استفاده از لباس های مناسب با رنگ های روشن و همچنین انتخاب رنگ مناسب و شاد برای روپوش دانش آموزان

۱۹- تشویق بهترین طرح در زمینه شاداب سازی

۲۰- اجرای طرح یک روز اداره مدرسه توسط دانش آموزان (در مدارس بخش سعدآباد اجرا می شود)

۲۱- تشکیل ایستگاه جایزه (بدین صورت که جوایز مختلفی در طبقات مختلف قرار می گیرد و ارزش جایزه ها متفاوت است و دانش آموزان با توجه به تعداد کارت تشویقی، حق انتخاب دارند.)

۲۲- ایجاد ایستگاه تلاشگران به منظور معرفی دانش آموزان ساعی در زمینه های مختلف علمی- ورزشی و فرهنگی هنری

پیشنهاد به معلمان

۱-استفاده از روش های فعال تدریس

۲-استفاده از روش های مناسب تشویق و تنبیه

۳-عدم استفاده از تنبیه بدنی

۴- استفاده از وسایل کمک آموزشی

۵- برقراری ارتباط حسنه با دانش آموزان

۶- ترغیب دانش آموزان به فعالیت های گروهی

۷- استفاده از روش گردش علمی و نمایشنامه ای

۸- جلوگیری از هر نوع برخورد لفظی و بی احترامی به دانش آموزان

۹-اختصاص بخشی از کلاس به گفتن لطیفه

۱۰- استفاده از موسیقی سر کلاس درس در موقعیت مناسب

۱۱- تشکیل تیم های ورزش معلمان و مسابقه با دانش آموزان

۱۲- بالا بردن آگاهی و اطلاعات در زمینه روانشناسی و تفاوت های فردی

۱۳- خواندن قصه ها و داستان های جالب و دوست داشتنی برای دانش آموزان در کلاس درس انشاء، دینی، ادبیات و.

پیشنهاد به مشاوران، مربیان پرورشی

۱-معرفی الگوهای مناسب علمی، ورزشی، فرهنگی به دانش آموزان

۲-توجه به بهداشت روانی و جسمی دانش آموزان

۳-برگزاری جُنگ خنده در مراسم صبحگاهی یا اعیاد که با گفتن لطیفه های مناسب و اخلاقی باعث ایجاد شور و نشاط و تخلیه هیجانی می شود.

۴-ایجاد تابلوی اعلانات تحت عنوان ایستگاه خنده که شامل شعرهای شادی آفرین و لطیفه های مناسب می باشد.

۵- استفاده از پیام های بهداشتی شاد در تابلوی اعلانات

۶- برگزاری جشن ها به مناسبت های مختلف

۷- برگزاری جنگ شادی خانوادگی در مدرسه

۸- برگزاری مسابقات ورزشی، تفریحی، فرهنگی، هنری و علمی بین دانش آموزان

۹- آموزش مهارت های زندگی (خودآگاهی، همدلی، ارتباط مؤثر، تصمیم گیری، حل مسأله، تفکر خلاق، تفکر انتقادی، توانایی حل مسئله، توانایی مقابله با استرس)

۱۰- برگزاری نمایشگاه آثار دانش آموزان

۱۱- برگزاری برنامه های صبحگاهی بانشاط و پربار همراه با موسیقی و ورزش

۱۲- کمک جهت رفع مشکلات دانش آموزان

۱۳- ایجاد تفکر مثبت نگری در دانش آموزان

۱۴- ارائه مفاهیم و ظرایف دینی به شیوه های جذاب

۱۵- روی آوردن به روش های سنتی و پرورشی در محیط مدرسه و اجرای یک برنامه جدید در هر روز یا هفته در زمانی مشخص در حدود ۱۰ دقیقه که زنگ استراحت پیشنهاد می شود.

نتیجه گیری

شاید در اولین نگاه احساس کنیم که انجام همه امور فوق در مدارس مستم پرداخت هزینه های سنگین باشد و مسلماً در مدارس دولتی چنین امکانی وجود ندارد، لیکن با کمی تأمل به این نتیجه می رسیم که انجام بسیاری از این پیشنهادات فوق می تواند با درایت و مدیریت صحیح با حداقل بودجه و امکانات انجام شدنی باشد. و به اشکال مختلف می توان شادابی و طراوت را به کودکان و نوجوانان این مرز و بوم هدیه دهیم و در نهایت جامعه ای شاد داشته باشیم که این خود باعث بروز رشد استعدادها و خلاقیت ها در جوانان ما خواهد شد.

شاداب سازی و ایجاد روحیه شاد در دانش آموزان و جلوگیری از افسردگی آن ها باعث می شود افرادی هدفمند، کارآمد و مسئولیت پذیر در جامعه داشته باشیم. در این میان عوامل متعددی دست به دست هم داده تا این هدف محقق شود.

- مهمترین عامل نقش خانواده است، تربیت فرزند از اوان زندگی و ایجاد نشاط او و پیوند میان خانواده و مدرسه و تعامل این دو در ایجاد هماهنگی با هم می تواند روشی مؤثر برای ایجاد شادابی در فرزند پیدا و اجرا شود.

نقش مدرسه، معلمان و سایر اولیاء مدرسه بر کسی پوشیده نیست بنابراین با ایجاد مدرسه ای شاد می توان به پرورش افرادی شاد و کارآمد برای جامعه ای موفق امیدوار بود. به امید تحقق این امر مهم.

برگرفته از نوشته زهرا محمدی

چارچوب مدارس شاد با محوریت سه مفهوم اساسی :افراد- فرآیند و مکان . شامل ایجاد روابط مثبت بین معلمان ودانش آموزان ، ترویج رویکردهای یادگیری سرگرم کننده وجذاب وایجاد یک محیط مدرسه عاری از اضطراب است. درمدرسه شاد کیفیت آموزش ارائه شده چشم اندازی متفاوت با سایر مدارس دارد.  مأموریت این مدارس شناخت وت جلیل از استعدادها، نقاط قوت وتوانایی های بی نظیر دانش آموزان است . تا هردانش آموز به کار وموفقیت خود افتخارکند.برای دستیابی به این اهداف باید فضای مدارس وجو حاکم بر آن مثبت باشد.

یکی ازمهمترین نیازهای دانش آموزان ومعلمان و مربیان مدارس ، شادابی ونشاط در محیط مدارس است. ازآنجا که کارکرد نظام آموزش وپرورش از برون داد عده ای فارغ التحصیل که فقط بتوانند کسب درآمد داشته باشند به مباحث نوین مانند توجه ویژه به بهداشت و سلامت روان  دانش آموزان معطوف شده است . درحقیقت رشد پایدار هر جامعه ای بسته به شادی پایدار نسل جوان آن دارد. بنابراین رسالت نوین سیستم آموزش وپرورش، آموزش شوق زندگی به دانش آموزان است.

شاداب سازی مدارس فقط مربوط به زیبا سازی فضاومحیط مدارس نیست بلکه دانش آموزباید از درون وجودش  احساس شادمانی داشته باشد واین احساس همان رضایت از زندگی درمحیط مدرسه است .

اگر دانش آموزان فرصت یادگیری وتمرین سه حالت زیر راداشته باشند بی تردید می توانند به خوشبختی واقعی دست یابند.

1- مراقبت ازخود

2- مراقبت ازدیگران

3- مراقبت از محیط پیراموان وجهان خود

درمراقبت ازخود یاد بگیرید که تمام توان خود را توسعه دهید. دانش، شایستگی ها، مهارت ها، استعدادها وخلاقیت.

درمراقبت ازدیگران بیاموزید که با دیگران هماهنگ باشید، روابطی معنا دار ایجاد کنید ، شهروندان مسئولیت پذیرشوید ودرنتیجه دریک جامعه شاد مشارکت کنید.

واما درمراقبت از جهان بیاموزید که محیط خود احترام بگذارید وازآن محافظت کنید وباطبیعت هماهنگ باشید.

داشتن این احساسات مثبت یک سیستم بازخورد مثبت به شما می دهد که برروی شیوه زندگی شما تأثیر مفید گذاشته وباعث بهبود سلامت جسمی ، توانایی های فکری و تاب آوری می شود.

لحظات مثبت بودن، به خصوص وقتی که بادیگران هستیم مارا پرورش می دهد وبه ماانرژی می بخشد، احساسات مثبت مارا ترغیب به کشف ، یادگیری، فکرکردن خلاقانه، اعتماد به نفس ودستیابی بیشتر می کند.

ادامه مطلب عوامل مؤثر در ایجاد مدرسه شاد(2):

منصف باشید

رفتار براساس انصاف واحترام، اساسی برای مدرسه شاد است . همه می دانند چه چیزی از آنها انتظار می رود . انصاف درمورد انعطاف پذیربودن و واقع بینانه بودن انتظارات ما ازمردم است . هنگامی که مدارس با دانش آموزان خود منصفانه رفتار می کنند درآینده سود خود را به دست می آورند.

قدرت دادن

مدارسی که به معلمان خود اعتماد دارند، با فراهم کردن زمینه های استقلال برای انجام کارشان، غالباً خوشبخت ترین کارمندان رادارند. وقتی معلمان احساس می کنند ازنقاط قوت خود برای انجام کارها استفاده  می کنند به چالش کشیده می شوند . اما به یادداشته باشیم این فقط  مربوط  به معلمان نیست . برای مسئولیت پذیرنمودن دانش آموزان باید به آنها اعتماد شود تا توانایی های خود رانشان دهند . وقتی دانش آموزان ومعلمان احساس کنند که می توانند بهترین کارخود را انجام دهند بهتر است  مانع مسیرآنها نشوید و فقط از دور هدایت نمایید.

چالش

یادگیری چیزهای جدیدوجه اصلی زندگی شاد است. وقتی ما مشغول کاری هستیم که به آن علاقمند هستیم، احساس می کنیم بهتر عمل می کنیم.اگر کارمابه اندازه کافی چالش برانگیز نباشد، بی حوصله می شویم واگر خیلی چالشی باشد دچاراضطراب می شویم . بنابر این آموزگاران باید دانش آموزان خود رابه سمت چیزی فراتر ازآنچه تا کنون انجام داده اند سوق دهند.

 وصل کنید

نکته آخر و مهم اینکه  روابط مثبت در مدرسه ایجاد کنید. دلیل آن این است که روابط مثبت بستر لازم یک مدرسه شاد است. درمدارس شاد ارتباط بین معلمان، دانش آموزان و والدین رایک ضرورت مطلق می دانند. شادترین مدارس ، آنهایی هستند که باعث می شوند همه احساس کنند متعلق به جامعه ای  هستند که درآنجا احساس استقبال می کنند. جایی که درآن ایمن هستند . مدارسی که طنز و شادی بخشی ازفرهنگ است. مکانهای شاد موجب یادگیری بیشتر می شوند و بخشی از استرس  وتنش ناگزیر را که همراه آموزش است کاهش می دهد. 

ترجمه شده از سایت : Education Support

وقتی بعضی ازمابه روزهای مدرسه خود فکر می کنیم،لبخندی فوراً برچهره ما می نشیند. زیرا خاطره دوستی ها، معلمان ودرس هایمان را به یاد می آوریم. 

بررسی هانشان می دهد وقتی معلمان ودانش آموزان ازمدرسه لذت ببرند، بهترعمل می کنند. دانش آموزان شادتر بهتر یاد می گیرند ومعلمان شاد وسالم تر به تدریس بهتر می پردازند. اگربخواهیم مدارس رابه مکانی شاد برای آموزش و یادگیری تبدیل کنیم باید 5 عامل زیر را اجرایی نماییم :

داشتن هدف

انجام کارهایی که احساس می کنیم واقعاً ارزش دارد می تواند انگیزه بخش باشد و مارادرمواقع دشوارحفظ نماید. شادترین مدارس غالباً ازاهداف بسیارواضحی برخوردارهستند. کادرآموزشی می داند که کارهرروزشان چیست ودانش آموزان هم می دانند که هرروز باید چه کاری انجام دهند. هنگامی که کل جامعه مدرسه دارای یک هدف مشترک است، حتی می توان ازموانع به ظاهر غیرقابل عبور نیزعبور کرد. 

پروفسور ریچارد لابارد ، متخصص خوشبختی می گوید" جامعۀ بدون احساس هدف مشترک نمی تواند شکوفا شود." این بدان معناست که مدارس شاد بادبان خود را در یک مسیر توافق شده قرار می دهند وسپس همه هدایت کشتی به آن سمت است. افق و دریاهای بی پروا.

.

راهزنی که امانت دار خوبی بود

فضیل عیاض عارف نامی قرن دوم هجری است.او در جوانی رهز بزرگی از راهن شد.داستان زیر حکایتی است که عطار نیشابوری در کتاب تذکرةالاولیاازفضیل نقل کرده است:

یک روزکاروانی بزرگ در راه بیابان در حال عبور بود.یکی از بازرگانان بزرگ شنیده بودکه ان در این مسیر اموال کاروان ها را به سرقت می برند.بازرگان از ترس از دست دادن سکه های طلاوپول خود باتدبیری که داشت تصمیم گرفت کیسه هایطلا»خود را از چشم راهن پنهان کرد.وآن هارادر گوشه ای،دورازکاروان قرار دهد.بنابراین ازکاروان جداشدوبه سمتی رفت.اودرراه متوجه یک خیمه شد.نزدیک خیمه که رسید مردی را دیدکه لباس و جامه ی زاهدان پارسایان»برتن پوشیده بودشادشدوآن کیسه را به آن مرد سپرد.مردزاهدازاوخواست تاامانتش رادرگوشه ای ازخیمه پنهان کند.آن مردامانتش رادرگوشه ای قراردادوازچادرباخوش حالی خارج شد.بازرگان درهنگام بازگشت به سمت کاروان خودرفت ومتوجه شدکه راهن اموال کاروان رابه سرقت برده اند.سریع به سوی آن خیمه بازگشت تاامانت خودرابستاند.درکمال تعجب دیدآن مرددرمیان سارقان نشسته و کالاهارابین راهن تقسیم کند.تااین صحنه رادیدفریا،رهبرسارقان که فضیل نام داشت صدای اوراشنیدوازاوخواست کیسه ی رزخودراازهمان جایی که قرارداده بودبردارد.همه ی ان به فضیل گقتنداین چه کاری بودکردی؟درتمام این کاروان هاحتی یک دوم طلانیافتیم.توده هزاردرم طلارابه این راحتی به صاحبش برگرداندی؟!!!

فضیل گفت:این مردبه من گمان نیکو برده است ومن نیزبه خداگمان نیکو برده ام.من درامانت داری خیانت نمی کنم.

خورشید

خورشید خانم تو یک توپ طلایی

تو  آسمونی اون بالابالایی

نور می پاشی به روی دشت و صحرا

گرم می کنی هر گوشه ی زمین را

وقتی یه دونه توی خاک می خوابه

نور تو روی خاک اون می تابه

گرم میشه و دونه شکوفا میشه

زمین پر از گل های زیبا میشه

با اینکه خیلی ناز و مهربونی

نمی ذاری نگات کنم،

چشامو می سوزونی

نماز

اون روز که جشن تکلیف

تو مدرسه به پا شد

در دل کوچک من

شور و شری به پا شد

گفتم با یاد خدا

انس می گیرم همیشه

دلم با یاد خدا

راحت و آروم میشه

وقتی که بانگ اذان

می پیچه تو شهرما

من به نماز می ایستم

حرف می زنم با خدا

بچه ها به یاد داشته باشید نماز چهره آدم رو زیبا و پر نور می کنه پس از انجام این تکلیف الهی غافل نشید.